Παρασκευή 5 Αυγούστου 2011

Η πρόκληση της Κυπριακής Ενεργειακής Ασφάλειας και η Ανάγκη για δημιουργία Υπουργείου Ενέργειας

Είναι πασιφανές ότι η σύγχρονη πολιτική ατζέντα μεταβάλλεται συνεχώς. Πέραν των παραδοσιακών κοινωνικοπολιτικών και οικονομικών ζητημάτων, τα τελευταία χρόνια, έχει κάνει την εμφάνιση του, το ζήτημα της ενεργειακής ασφάλειας. Συνεπώς η ενεργειακή πολιτική αποτελεί πλέον νευραλγικό τομέα της διακρατικής αλλά και της διεθνούς διπλωματίας γενικότερα. Σε αυτό το πλαίσιο η Κυπριακή Δημοκρατία έχει χαράξει πρόσφατα την δική της στρατηγικής, κάνοντας το πρώτο, καθοριστικής σημασίας, βήμα.
Η πιθανή ύπαρξης πετρελαϊκών κοιτασμάτων και φυσικού αερίου στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Κυπριακής Δημοκρατίας, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα θέματα στο πλαίσιο των γεωπολιτικών παιγνίων στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου. Αφορά τόσο την εξέλιξη του Κυπριακού ζητήματος όσο και τις διακρατικές σχέσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας (ΚΔ) με τις χώρες της περιοχής. Επομένως, γίνεται κατανοητό ότι ένας ολοκληρωμένος και άρτια οργανωμένος, στρατηγικός σχεδιασμός αποτελεί άμεση και επιτακτική ανάγκη.
Πρόσφατα, βγήκαν στο  φως της δημοσιότητας στοιχεία από το τότε βρετανικό Γραφείο Αποικιών στην Κύπρο, τα οποία αποκαλύπτουν ότι το 1936 δόθηκαν από πλευράς της Μεγάλης Βρετανίας, άδειες για γεωλογικές έρευνες σε εταιρείες βρετανικών συμφερόντων, επιβεβαιώνοντας για πρώτη φορά, την πιθανή ύπαρξη πετρελαίου στην Κύπρο.
Η επόμενη σοβαρή κίνηση γίνεται το 1980 όταν η ανεξάρτητη, πλέον ΚΔ, εκδήλωσε για πρώτη φορά ενδιαφέρον για έρευνες, εντός της ΑΟΖ. Οι πρώτες προσπάθειες όμως απέβησαν άκαρπες. Τέλος στις όποιες συζητήσεις, έθεσε με παρέμβαση του, ο τότε Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Κουρτ Βαλντχάϊμ, ενώ και στην δεύτερη προσπάθεια της ΚΔ, το 1989 για το ίδιο θέμα, η Λευκωσία εισέπραξε και πάλι την άρνηση του διεθνή παράγοντα. Τα πράγματα άλλαξαν ριζικά την προηγούμενη δεκαετία. Οι αιτιάσεις του διεθνούς παράγοντα περί μη εναρμονισμένου νομικού πλαισίου της Δημοκρατίας, παύουν να υφίστανται.
Η Κύπρος με συντονισμένες ενέργειες επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα και ξεκινάει κύκλους επαφών με όλες σχεδόν τις χώρες της περιοχής στοχεύοντας στην οριοθέτηση ΑΟΖ. Το μεγάλο βήμα γίνεται το 2007, όπου τίθεται σε εφαρμογή ένα μεσοπρόθεσμο πλάνο, σχετικά με την αδειοδότηση εταιριών και έναρξη ερευνών εντός της ΑΟΖ.
Σήμερα, η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί είναι εξαιρετικά περίπλοκη ενώ παράλληλα δημιουργεί νέα δυναμική. Επιπροσθέτως παρουσιάζει προοπτικές τόσο για βραχυπρόθεσμο όσο και για μεσο-μακροπρόθεσμο στρατηγικό σχεδιασμό. Αυτές οι πραγματικότητες προκύπτουν τόσο από το ασταθές γεωπολιτικό περιβάλλον της περιοχή, όσο και από την επερχόμενη έναρξη γεωτρήσεων από την αμερικανική εταιρεία Νόμπολ Ένερτζι, το ερχόμενο Σεπτέμβριο στο οικόπεδο 12.
Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω, η Κύπρος μπορεί να καταστεί ως ένας γεωπολιτικός και γεωστρατηγικός παίκτης-κλειδί στην περιοχή της Μεσογείου, προσφέροντας ευκαιρίες για νέες οδούς προμήθειας πετρελαίου και φυσικού αερίου στην Ευρώπη τόσο ως διαμετακομιστικός σταθμός όσο και ως χώρα παραγωγής. Κατά συνέπεια, όλα τα γεωοικονομικά και γεωπολιτικά δεδομένα θα μπορούσαν να μετατραπούν άμεσα με ευεργετικές συνέπειες για τον τόπο και το Λαό.
Ασφαλώς όμως για την επικράτηση αυτού του σεναρίου, απαιτείται μια σειρά από ενέργειες από πλευράς της ΚΔ. Πέραν της στρατηγικής σημασίας που έχει η διατήρηση και επέκταση των σχέσεων μας με το Ισραήλ αλλά και το ξεκαθάρισμα με τις εμπλεκόμενες χώρες της περιοχής, παρουσιάζεται ως επιτακτική ανάγκη η ίδρυσης Υπουργείου Ενέργειας με αποκλειστική αρμοδιότητα τη περεταίρω εμβάθυνση και εξέλιξη της ενεργειακής πολιτικής της ΚΔ.
Ο λόγος έγκειται στο γεγονός των νέων δεδομένων και απαιτήσεων που υπάρχουν ενώπιων μας. Η περίπτωση της δημιουργίας Υπουργείου Ενέργειας θα πρέπει να απασχολήσει άμεσα όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές της πολιτείας. Περεταίρω, θα πρέπει να γίνουν άμεσα βήματα και προς την κατεύθυνση της στελέχωσης του, με νέους επιστήμονες όλων των σχετικών ειδικοτήτων που θα ασχοληθούν με το ζήτημα. Μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να μας δώσει στρατηγικό πλεονέκτημα και να ενδυναμώσει το ρόλο της Κύπρου τόσο στην περιφέρεια όσο και διεθνώς.
* Ο Ανδρέας Θεμιστοκλέους είναι Μεταπτυχιακός Φοιτητής Διεθνών Σχέσεων και Διεθνούς Πολιτικής  Οικονομίας στο University Of Birmingham.
http://www.kathimerini.com.cy/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου